Κάταγμα Ισχίου
Τα κατάγματα ισχίου χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, τα ενθοαρθρικά (υποκεφαλικό) και εξωαρθρικά (διατροχαντήριο και υποτροχαντήριο). Αυτά παίρνουν το όνομά τους από το τμήμα του μηριαίου οστού που προσβάλλεται και μεταξύ διαφέρουν σε πολλά σημεία, για παράδειγμα ως προς τις επιπλοκές ή την αποκατάσταση.
Κάταγμα Ισχίου Υποκεφαλικό
Το υποκεφαλικό κάταγμα ισχίουείναι το πιο συχνό στις ηλικίες των 70 ετών (και ειδικά σε γυναίκες με οστεοπόρωση). Εντοπίζεται στον αυχένα του μηριαίου οστού που βρίσκεται ενδοαρθρικά. Ανάλογα με το πόσο σοβαρό είναι το κάταγμα, η μηριαία κεφαλή μπορεί να φτάσει να νεκρωθεί και να διακοπεί η κυκλοφορία του αίματος.
Κάταγμα Ισχίου Διατροχαντήριο
Το διατροχαντήριο κάταγμα ισχίου καταγράφεται ανάμεσα στο μείζονα και ελάσσονα τροχαντήρα. Η συνήθης αιτία αυτού του κατάγματος είναι η πτώση. Το οστό στην περιοχή αυτή έχει σπογγώδη μορφή, συνεπώς το κάταγμα είναι αρκετά σοβαρό.
Κάταγμα Ισχίου Υποτροχαντήριο
Το ίδιο σοβαρό με το διατροχαντήριο κάταγμα ισχίου. Η εμφάνισή του γίνεται κάτωθεν του ελάσσονος τροχαντήρα, έξω από την άρθρωση. Είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση από τον ορθοπαιδικό χειρουργό, καθώς μπορεί να έχει επηρεάσει ένα μεγάλο μέρος της περιοχής.
Γιατί η αναγνώριση του τύπου του κατάγματος είναι τόσο σημαντική;
Είναι σημαντική γιατί θα καθορίσει το είδος της επέμβασης που θα χρειασθεί για την αντιμετώπιση του κατάγματος η οποία διαφέρει σημαντικά ανάλογα με τον τύπο του κατάγματος και την ηλικία του ασθενούς. Το σπάσιμο του ισχίου αντιμετωπίζεται διαφορετικά σε μεγάλη ηλικία ή ηλικιωμένους και διαφορετικά σε μικρότερες ηλικίες.
Τί εξετάσεις χρειάζονται;
Ο γιατρός, για να διαπιστώσει τη σοβαρότητα της κατάστασής σας, βασίζεται σε:
- βαρύτητα συμπτωμάτων που υποδηλώνουν κάποιο κάταγμα ισχίου
- η πλήρης αδυναμία φόρτισης
- η παραμόρφωση του σκέλους σε βράχυνση και εξωτερική στροφή
Η ακτινογραφία είναι η τεχνική, που χρησιμοποιεί ακτίνες (τις ακτίνες X), για να δούμε τα οστά στο εσωτερικό του σώματος. Η απλή ακτινογραφία λεκάνης θα βοηθήσει στην αναγνώριση του τύπου του κατάγματος. Αν το κάταγμα είναι ρωγμώδες δεν αρκεί μια απλή ακτινογραφία και πιθανώς θα χρειασθεί αξονική ή μαγνητική τομογραφία σε κάποιες περιπτώσεις.
Χειρουργική θεραπεία για ενδαρθρικό κάταγμα ισχίου
Η χειρουργική αποκατάσταση για το ενδοαρθρικό κάταγμα ισχίου, αποφασίζεται αφού ληφθούν υπ’ όψιν ορισμένοι παράγοντες, όπως είναι η ηλικία του ασθενούς, η ποιότητα της βάδισής του πριν το κάταγμα (αν χρησιμοποιούσε βοηθήματα ή όχι) και η γενικότερη κατάσταση της υγείας του.
Αν ο ασθενής που υπέστη το κάταγμα είναι νέος σε ηλικία τότε στο χειρουργείο το κάταγμα σταθεροποιείται με ειδικές βίδες. Για μεγαλύτερους ασθενείς επιλέγεται η τεχνική ανάλογα με το πόσο το κάταγμα έχει επηρεάσει την κεφαλή του μηριαίου οστού. Συνεπώς μπορεί να γίνει είτε στερέωση με βίδες είτε μέσω ημιαρθροπλαστικής μερική αντικατάσταση της κεφαλής του μηριαίου οστού ή μέσω ολικής αρθροσπλαστικής ολική αντικατάσταση της κοτύλης πλέον.
Στην περίπτωση της μερικής ή ολικής αρθροπλαστικής, οι τελευταίες τεχνολογίες επιτρέπουν την πραγματοποίηση της επέμβασης με το σύστημα ΜΑΚΟ, που είναι ρομποτικά υποβοηθούμενο.
Η ολική αρθροπλαστική ισχίου
Η ολική αρθροπλαστική ισχίου αποτελεί την επέμβαση του αιώνα μιας και έχει δώσει εξαιρετικές λύσεις σε περιπτώσεις ασθενών με πολύ σημαντικά κινητικά προβλήματα λόγω οστεοαρθρίτιδας. Εμπεριέχει, ωστόσο, κάποιους κινδύνους που πρέπει να λάβετε υπόψη σας, πριν αποφασίσετε να υποβληθείτε σε επέμβαση. Οι συνεχείς έρευνες εξελίσσουν τις τεχνικές (νέα υλικά, νέα συστήματα στερέωσης, κτλ.) και προσφέρουν συνεχώς αυξανόμενες εγγυήσεις για ένα ασφαλές αποτέλεσμα.
Η σημαντικότερη εξέλιξη στην χειρουργική του ισχίου τα τελευταία χρόνια είναι οι πρόσθιες προσπελάσεις ελάχιστης επεμβατικότητας (AMIS, ASI, ALMIS).
Με την χρήση των τεχνικών αυτών και ιδιαίτερα με την τεχνική ALMIS σε ύπτια θέση δεν υπάρχει τραυματισμός ευγενών στοιχείων (αγγείων ή νεύρων) ή τραυματισμός μυών και τενόντων όπως στις παραδοσιακές οπίσθιες ή πλάγιες προσπελάσεις.
Συνήθως, ο χειρουργός πραγματοποιεί μια τομή στην πρόσθια επιφάνεια του ισχίου. Το μέγεθος της τομής ποικίλλει ανάλογα με την τεχνική (περίπου 5-8 εκ.). Η άρθρωση βρίσκεται σε βάθος και ο χειρουργός χρειάζεται να έχει τέλεια οπτική επαφή, για να επέμβει.
Μετά την τομή στο δέρμα, ο χειρουργός φθάνει στην άρθρωση του ισχίου χωρίς κανένα μυικό τραυματισμό χρησιμοποιώντας μεσοδιαστήματα μεταξύ συγκεκριμένων μυών. Στη συνέχεια, ανοίγει το σάκο (θύλακο), που περιβάλλει την άρθρωση. Η διαδικασία αυτή γίνεται με ιδιαίτερη ακρίβεια και περιορίζει στο ελάχιστο τον κίνδυνο βλαβών σε νεύρα, αιμοφόρα αγγεία ή μυς.
Ο χειρουργός «κόβει», βάσει προηγούμενων υπολογισμών, το ανώτερο τμήμα του μηριαίου (κεφαλή μηριαίου), που παρουσιάζει φθορά του χόνδρου και το αφαιρεί.
Με ειδικές ράσπες δημιουργεί, στη συνέχεια, στο εσωτερικό του μηριαίου ένα τούνελ, για να τοποθετήσει το πρώτο τμήμα της πρόθεσης. Εάν η κοιλότητα στη λεκάνη (κοτύλη) παρουσιάζει σοβαρές βλάβες εξαιτίας της αρθρίτιδας, ο χειρουργός προετοιμάζει επίσης το οστό, αφαιρώντας το χόνδρο με ειδικές ράσπες διαφόρων μεγεθών.
Το οστό πρέπει να προσαρμόζει απόλυτα στα μέρη της πρόθεσης. Για το λόγο αυτό, ο χειρουργός δοκιμάζει διάφορες προθέσεις. Διασφαλίζει τη συγκράτησή τους στο οστό, την κατεύθυνσή τους, μείωνει στο ελάχιστο τον κίνδυνο εξάρθρωσης, κτλ.
Στη συνέχεια, τοποθετεί την τελική πρόθεση και προχωρεί στη στερέωσή της. Εάν αντικατασταθεί μόνο η κεφαλή του μηριαίου, η πρόθεση αποτελείται από ένα στέλεχος, το οποίο εισάγεται στο μηριαίο. Στο στέλεχος εφαρμόζει ένα τμήμα με σφαιρικό σχήμα (κεφαλή πρόθεσης).
Στην ιατρική γλώσσα, μιλάμε για πρόθεση μηριαίας κεφαλής.
Η ρομποτική τεχνολογία στην αντιμετώπιση των καταγμάτων ισχίου
Όταν πρέπει να αντικατασταθούν όλα τα μέρη της άρθρωσης (ολική πρόθεση), ο ορθοπαιδικός χειρουργός προσθέτει ένα τμήμα σε σχήμα κούπας (το κυπέλλιο), που στερεώνεται στην κοτύλη. Η στερέωση γίνεται με ή χωρίς τη χρήση ειδικού τσιμέντου, χωρίς να επηρεάζεται το αποτέλεσμα.
Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από το είδος της πρόθεσης, την ποιότητα των οστών σας, την ηλικία σας, κτλ. Στη συνέχεια, ο χειρουργός ενώνει τα δύο μέρη της πρόθεσης και διασφαλίζει τη σταθερή συγκράτησή τους σε όλες τις θέσεις. Τέλος, τοποθετεί στη θέση τους όλα τα στοιχεία που περιβάλλουν την άρθρωση (θύλακος, μύες, κτλ.).
Η αρθροπλαστική ισχίου με την προσπέλαση ALMIS και την τοποθέτηση του ασθενούς σε ύπτια θέση όσο και η μη χρήση ειδικών τραπεζιών έλξης που χρησιμοποιούνται σε άλλες πρόσθιες προσπελάσεις (AMIS) διευκολύνει πολύ την χρήση του ρομποτικού συστήματος ΜΑΚΟ. Το ρομποτικό σύστημα ΜΑΚΟ μέχρι σήμερα στην Ελλάδα χρησιμοποιείται μόνο με την κλασσική οπίσθια προσπέλαση ή διάφορες τροποποιήσεις της.
Ο συνδυασμός πρόσθιας προσπέλασης ελάχιστης επεμβατικότητας με την ρομποτική τεχνολογία ΜΑΚΟ θεωρείται σήμερα η πιο σύγχρονη πρόταση στην αρθροπλαστική του ισχίου! Συνδυάζουμε τα οφέλη των δύο επαναστατικών αλλαγών στην χειρουργική του ισχίου την τελευταία δεκαετία, της πρόσθιας προσπέλασης ελάχιστης επεμβατικότητας ALMIS και του πιο αξιόπιστου ρομποτικού συστήματος στον κόσμο MAKO, STRYKER.
Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουμε την ταχύτατη αποκατάσταση των ασθενών με μονοήμερη νοσηλεία του ασθενούς (fast track protocols – outpatient surgery).